Egftnjytyk

Wybory samorządowe w Polsce w 2018 roku
Państwo	Polska
Rodzaj	wybory samorządowe
Data przeprowadzenia	21 października 2018 (I tura); 4 listopada 2018 (II tura)
Data zarządzenia	13 sierpnia 2018 przez: Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego
Podstawa prawna	Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy
Głosowanie
Wyniki głosowania do sejmików województw: PIS 34,13% KO 26,97% PSL 12,07% SLDLR 6,62% KUKIZ 5,63% KWWBS 5,28% WWS 1,59% RAZEM 1,57% RN 1,26% PZIE 1,15% Inne 3,73%
Wyniki głosowania do rad powiatów: PIS 30,46% PSL 14,22% KO 12,29% SLDLR 2,77% KUKIZ 1,42% KWWBS 0,86% Inne 37,98%
Frekwencja: I tura: 54,90% II tura: 48,83%
poprzednie: wybory 2014	następne: wybory 2023
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Portal Polska

Wybory samorządowe w Polsce w 2018 – wybory samorządowe, które zostały zarządzone 13 sierpnia 2018^[1]. I tura odbyła się 21 października, natomiast II tura wyborów na włodarzy (wójtów gmin, burmistrzów i prezydentów miast) odbyła się dwa tygodnie później – 4 listopada. W wyborach tych wybierani byli wójtowie gmin, burmistrzowie, prezydenci miast oraz radni dzielnicowi m.st. Warszawy, gminni (w tym miejscy), powiatowi i wojewódzcy.

Zmiana prawa wyborczego |

Obwodowa Komisja Wyborcza w budynku Zespołu Państwowych Szkół Plastycznych im. Wojciecha Gersona w Warszawie podczas I tury głosowania, 21 października 2018

Wejście do jednej z obwodowych komisji wyborczych w Bielsku-Białej

Wybory samorządowe w 2018 roku odbyły się po znaczącej nowelizacji prawa wyborczego (obejmującego kodeks wyborczy oraz ustawę o samorządzie gminnym, powiatowym, wojewódzkim i o ustroju m.st. Warszawy), wprowadzonej ustawą z 11 stycznia 2018 o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (weszła w życie 31 stycznia 2018)^[2], której najważniejszymi elementami były:

• wprowadzenie dwukadencyjności wójtów, burmistrzów i prezydentów miast^[3][2];


• wydłużenie z 4 do 5 lat kadencji organów samorządowych (wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, rady gmin, powiatów i sejmiki województw)^[3][2];


• ograniczenie jednomandatowych okręgów wyborczych do gmin do 20 tys. mieszkańców (wcześniej nie obowiązywały jedynie w miastach na prawach powiatów oraz dzielnicach m.st. Warszawy)^[3][2];


• ograniczenie możliwości głosowania korespondencyjnego jedynie dla osób niepełnosprawnych^[3][2];


• wprowadzenie dwóch rodzajów komisji obwodowych: jedna będzie organizować głosowanie, a druga ustalać wyniki głosowania^[3][2];


• zwiększenie uprawnień mężów zaufania i wprowadzenie instytucji obserwatorów społecznych^[3][2].

Zmiany z powodu nieprawidłowości przy wyborach samorządowych w 2014 wprowadziła też ustawa z 25 czerwca 2015 o zmianie ustawy w sprawie kodeksu wyborczego^[4]. Do najważniejszych zmian należały:

• przezroczyste urny wyborcze, których wzór określa Państwowa Komisja Wyborcza (dla wyborów zarządzonych od 1 lipca 2016), oraz koperty na kartę do głosowania gwarantujące tajność głosowania (zniesione wraz z wejściem życie ustawy z dnia 11 stycznia 2018);


• możliwość rejestracji własnymi urządzeniami nagrywającymi czynności obwodowych komisji przez mężów zaufania przed rozpoczęciem głosowania i po jego zakończeniu;


• ujęcie w protokołach głosowania liczby głosów nieważnych z podaniem przyczyny nieważności głosu;


• kadencyjność członków Państwowej Komisji Wyborczej – 9 lat oraz górny wiek członka – 70 lat (od 1 stycznia 2016);


• informowanie przez komisarza wyborczego (do 30 stycznia 2018 przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) wyborców w formie druku bezadresowego najpóźniej w 21. dniu przed terminem wyborów o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu w danych wyborach (od 1 stycznia 2016);


• zasada, iż karta do głosowania jest kartką zadrukowaną jednostronnie, natomiast w uzasadnionych przypadkach (np. zbyt duża liczba komitetów wyborczych) PKW może zastosować karty do głosowania w formie „książeczki” z obligatoryjną informacją na pierwszej stronie o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu w danych wyborach, na stronie drugiej – spis treści zawierający listę komitetów wyborczych;


• wspólne wykonywanie czynności związanych z ustaleniem wyników głosowania przez członków obwodowych komisji wyborczych;


• zakaz członkostwa osób w obwodowej komisji wyborczej, jeśli kandydatem jest osoba bliska (zstępnym, wstępnym, małżonkiem, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego lub przysposobionego);


• zwiększenie z 9 do 10 maksymalnej i zmniejszenie z 7 do 6 minimalnej liczebności komisji obwodowych w obwodach ze względu na zróżnicowanie liczby uprawnionych do głosowania (od 2000 głosujących minimum 8 członków komisji), co ma zwiększyć komfort pracy komisji oraz przyspieszyć liczenie oddanych głosów (zasady te zostały zmienione w dniu 31 stycznia 2018);


• ustalenie liczebności zagranicznych komisji wyborczych od 4 do 8 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby oraz jednej osoby wyznaczonej przez konsula.

Listy wyborcze |

26 września PKW wylosowała numery list komitetów ogólnopolskich^[5]:

• KWW Bezpartyjni Samorządowcy – nr 1


• KW Polskie Stronnictwo Ludowe – nr 2


• KW Partia Zieloni – nr 3


• KKW Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska – nr 4


• KKW SLD Lewica Razem – nr 5


• KW Partia Razem – nr 6


• KW Ruch Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej – nr 7


• KWW Kukiz’15 – nr 8


• KWW Wolność w Samorządzie – nr 9


• KW Prawo i Sprawiedliwość – nr 10.

Wyniki głosowania i wyniki wyborów |

Frekwencja |

I tura wyborów, frekwencja na poziomie całego kraju:

• 12:00 – 15,62%^[6]
  


• 17:00 – 41,65%^[7]
  


• ostateczna – 54,90%^[8]
  

II tura wyborów, frekwencja na poziomie całego kraju:

• 12:00 – 15,61%^[9]
  


• 17:00 – 38,73%^[10]
  


• ostateczna – 48,83%^[11]
  

Wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast |

 Osobny artykuł: Prezydenci miast w Polsce (kadencja 2018–2023).

Wśród 107 miast, w których wybierano prezydentów, w 63 rozstrzygnięcia nastąpiły w I turze. W 80 przypadkach prezydentami zostali kandydaci startujący z komitetów własnych lub lokalnych, w 19 Koalicji Obywatelskiej, w 4 Prawa i Sprawiedliwości, w 2 koalicji SLD Lewica Razem, a w 1 Polskiego Stronnictwa Ludowego, jak również komitetu Kukiz’15. Prezydentami miast zostało 23 członków Platformy Obywatelskiej, 7 Sojuszu Lewicy Demokratycznej, 4 PiS, 2 PSL, po 1 Nowoczesnej i Porozumienia oraz 69 kandydatów bezpartyjnych (wśród bezpartyjnych był eurodeputowany PO, jednak nie poparty przez tę partię w I turze; jednocześnie po 1 członku PiS i SLD nie było popieranych przez własne partie – zarówno w I, jak i w II turze). Spośród 18 miast wojewódzkich w 5 wygrali kandydaci KO, a w pozostałych 13 kandydaci komitetów własnych lub lokalnych (w tym 4 związanych z KO i 2 z Bezpartyjnymi Samorządowcami). Jednocześnie w miastach tych zwyciężyło 5 członków PO, 1 SLD i 12 kandydatów bezpartyjnych.

Najwięcej burmistrzów zostało wybranych z komitetu PiS (62), jednak przynależność do PiS zadeklarowało 59 zwycięskich kandydatów na burmistrza, podczas gdy więcej do PO (69) i PSL (68). Także najwięcej wójtów zostało wybranych z ramienia KW PiS (168), jednak na wójtów zostało wybranych najwięcej członków PSL (221 – podczas gdy kandydatów KW PSL 138). Ogółem na włodarzy zostało wybranych najwięcej kandydatów PiS (234), PSL (173) i KO (33), zaś najwięcej członków PSL (291), PiS (203) i PO (127).

Sejmiki województw |

• 
  

  

  
  

  
  

  Podział mandatów w sejmikach wojewódzkich po wyborach
  

  
  

  
  

Wyniki głosowania |

Wszystkie dane wyrażono w procentach.

Objaśnienia:
¹ KWW Z Dutkiewiczem dla Dolnego Śląska,
² KWW Mniejszość Niemiecka,
³ KWW Projekt Świętokrzyskie Bogdana Wenty.

W tabeli przedstawiono jedynie wyniki komitetów ogólnopolskich. Spośród pozostałych komitetów najlepsze rezultaty w skali kraju uzyskały: Wolni i Solidarni (0,78%), Z Dutkiewiczem dla Dolnego Śląska (0,6%), Wspólna Małopolska (0,4%), Śląska Partia Regionalna (0,38%), Ślonzoki Razem (0,36%) i Mniejszość Niemiecka (0,34%).

Podział mandatów |

 Osobny artykuł: Radni sejmików województw VI kadencji.

Rady powiatów |

Rady gmin (w tym miast) |

Łączna liczba mandatów pozostałych komitetów w radach gmin (w tym miast):^[12]

• 
  Mniejszość Niemiecka – 207


• 
  Projekt Świętokrzyskie Bogdana Wenty – 14


• 
  Porozumienie Jarosława Gowina – 13


• 
  Wolni i Solidarni – 13


• 
  Śląska Partia Regionalna – 11


• 
  Prawica Rzeczypospolitej – 9


• 
  Stronnictwo Ludowe „Ojcowizna” RP – 4


• 
  Samoobrona – 3


• Ślonzoki Razem – 2


• 
  Kongres Nowej Prawicy – 1


• KW stowarzyszeń i organizacji społecznych – 1649


• Inne (KWW) – 27 035

Rady dzielnic Warszawy |

W wyborach do rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy zwyciężyły następujące komitety wyborcze^[32]:

Zobacz też |

• samorząd terytorialny w Polsce

Przypisy |

p • d • e Wybory, referenda i plebiscyty w Polsce od 1918 Prezydenckie1 1922 (I) • 1922 (II) • 1926 (I) • 1926 (II) • 1933  ¦  1947  ¦  1989  ¦  1990 • 1995 • 2000 • 2005 • 2010 • 2015 Parlamentarne 1919 • 1922 • 1928 • 1930 • 1935 • 1938  ¦  1947 • 1952 • 1957 • 1961 • 1965 • 1969 • 1972 • 1976 • 1980 • 1985  ¦  1989  ¦  1991 • 1993 • 1997 • 2001 • 2005 • 2007 • 2011 • 2015 Uzupełniające do Senatu 1989–1991  ¦  1993–1997 • 1997–2001 • 2001–2005 • 2005–2007 • 2007–2011 • 2011–2015 • 2015–2019 Do Parlamentu Europejskiego 2004 • 2009 • 2014 Do Sejmu Śląskiego (1922–1935) 1922 • 1930 (I) • 1930 (II) • 1935 Samorządowe 1933-1934 • 1938–1939  ¦  1990 • 1994 • 1998 • 2002 • 2006 • 2010 • 2014 • 2018 Do rad narodowych (1954–1988) 1954 • 1958 • 1961 • 1965 • 1969 • 1973 • 1976 • 1978 • 1980 • 1984 • 1988 Referenda, plebiscyty Plebiscyty 1919 (plan.) • 1920 • 1920/21 (plan.) • 1921 Ogólnokrajowe 1946 • 1987  ¦  1996 (I) • 1996 (II) • 1997 • 2003 • 2005 (plan.) • 2015 lokalne Referenda lokalne po 1989 Zobacz też: frekwencja wyborcza • ordynacja wyborcza • polskie okręgi wyborcze (do Sejmu, do Senatu, do Parlamentu Europejskiego) • wybory (kategoria) 1W latach 1922–1933 i w 1989 wyborów dokonywało Zgromadzenie Narodowe, w 1947 dokonał Sejm Ustawodawczy.