Czarna Przełęcz (Tatry)



























Czarna Przełęcz


Ilustracja
Czarna Przełęcz od strony zachodniej

Państwo

 Słowacja

Wysokość
2266 m n.p.m.
Pasmo

Tatry, Karpaty
Sąsiednie szczyty

Czarny Kopiniak, Czarne Czuby


Położenie na mapie Tatr


Mapa lokalizacyjna Tatr

Czarna Przełęcz

Czarna Przełęcz





Ziemia49°12′26,5″N 20°12′00,6″E/49,207361 20,200167



Czarna Przełęcz nad Doliną Jastrzębią (podpisane formacje)


Czarna Przełęcz (słow. Čierne sedlo, Nižné Čierne sedlo[1], niem. Schwarzseejoch, węg. Fekete-tavi-hágó[2]) – szeroka przełęcz położona w głównej grani Tatr w słowackiej części Tatr Wysokich, na wysokości 2266[3] lub ok. 2265[1][4] m (słowacka mapa podaje błędne 2057 m[5]). Jest to największe obniżenie grani na odcinku pomiędzy Czarnym Szczytem (Čierny štít, 2429 m) na południu i Kołowym Szczytem (Kolový štít, 2418 m) na północy. Po zachodniej stronie przełęczy znajduje się Dolina Czarna Jaworowa (Čierna Javorová dolina), a po wschodniej – Dolina Jastrzębia (Malá Zmrzlá dolina)[3].


Czarna Przełęcz jest najniższym punktem odcinka grani, w którym między Czarnym a Kołowym Szczytem położone są kolejno:




  • Wyżni Czarny Karb (Vyšný Čierny zárez),


  • Czarny Grzebień (Čierny hrebeň),


  • Czarny Karb (Čierny zárez),


  • Czarny Kopiniak (Čierna kopa, Čierny kopiniak),

  • Czarna Przełęcz (Nižné Čierne sedlo),


  • Czarne Czuby (Čierne zuby),


  • Czarny Przechód (Čierne sedlo).


  • Kołowa Kopka (Kolová kôpka),


  • Przełączka za Kołową Kopką (Štrbina za Kolovou kôpkou)[4][6][1].


Z najniższego punktu przełęczy na zachód do Czarnego Bańdziocha w Dolinie Czarnej Jaworowej opada krótki żleb o charakterze małego komina. Do Doliny Jastrzębiej zbiega natomiast trawiasto-skalisty, wąski żleb, pod którym rozlegają się Danielowy Ogród i Danielowe Pola[1].


Na przełęcz nie prowadzi żaden szlak turystyczny. Przejście przez nią z Doliny Jastrzębiej do Czarnej Jaworowej (lub na odwrót) jest wyraźnie trudniejsze od przejścia przez Czarny Przechód, położony nieco wyżej i 80 m dalej na północ, w południowej grani Kołowego Szczytu. Najdogodniejsze drogi dla taterników wiodą na siodło granią z Czarnego Przechodu i żlebkiem z Czarnego Bańdziocha[1].


Pierwsze znane wejścia:



  • latem – Alfred Martin i Johann Franz (senior), 16 lipca 1907 r., przy przejściu granią,

  • zimą – Adam Karpiński i Konstanty Narkiewicz-Jodko, 4 kwietnia 1928 r., przy przejściu granią.


Niemal wszystkie dawne wejścia na Czarną Przełęcz w rzeczywistości dotyczyły Czarnego Przechodu. Niekiedy Czarną Przełęcz wyjątkowo określano też Niżnią Czarną Przełęczą[1].



Przypisy |




  1. abcdef Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 156–157, 160–162. ISBN 83-217-2472-8.


  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.


  3. ab Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.


  4. ab Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 76–77. ISBN 83-01-13184-5.


  5. Vysoké Tatry 1:25 000, podrobná turistická mapa. 6. vydanie. Harmanec: VKÚ, 2008. ISBN 978-80-8042-552-4.


  6. Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-09-18].





這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna