Egftnjytyk

Ten artykuł dotyczy 17 Pułku Piechoty okresu II RP. Zobacz też: 17 Pułk Piechoty – inne pułki piechoty z numerem 17.

17 Pułk Piechoty
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1918
Rozformowanie	1939
Tradycje
Święto	4 listopada 6 września (1927-1934) 4 czerwca (1934-1939)
Nadanie sztandaru	1919 19 października 1924
Dowódcy
Pierwszy	por. Bronisław Wilusz
Ostatni	ppłk dypl. Beniamin Kotarba
Działania zbrojne
wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja	garnizon Rzeszów (Okręg Korpusu Nr X)
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	6 DP (1919-1921) 24 DP (1921-1939)
Multimedia w Wikimedia Commons

Tereny działań pułku w latach 1918-1920

29 lipca – 3 sierpnia 1920

Bitwa pod Jaworowem 15-16 września 1939

Pułk walczył w składzie armii od 6 września 1939

Tablica upamiętniająca żołnierzy 17 Pułku Piechoty na fasadzie kościoła św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie

Zdjęcie pamiątkowe żołnierzy 17 pp z roku 1933

17 Pułk Piechoty (17 pp) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Od 29 sierpnia 2008 roku tradycje 17 pułku piechoty dziedziczy 1 batalion piechoty zmotoryzowanej Ziemi Rzeszowskiej im. płk dypl. Beniamina Piotra Kotarby w Międzyrzeczu^[1].

Formowanie |

Równocześnie z rozbrajaniem wojsk austriackich w garnizonie rzeszowskim 1 listopada 1918 roku rozpoczęto formowanie pułku piechoty Ziemi Rzeszowskiej^[2]. Kadrę stanowili Polacy – oficerowie austriaccy. Z członków POW i ochotników sformowano I batalion^[3]. Pod koniec listopada powrócił do garnizonu austriacki 40 pp, składający się z Polaków. Zasilił on kadry nowo powstającego pułku.

17 listopada 1918 kompanie 1 i 3 zostały wysłane na odsiecz Lwowa w składzie Grupy podpułkownika Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza^[4]. Później obie kompanie weszły w skład 5 pułku piechoty Legionów.

W grudniu 1918 odjechał do Przemyśla na front ukraiński II batalion, który 13 grudnia, po ciężkich walkach zdobył fort Grochowce.

Końcem grudnia pułk zreorganizowano, tworząc dwa pułki: 1 i 2 pułk piechoty Ziemi Rzeszowskiej, które wkrótce przemianowano na 14 i 15 pułk piechoty. Ostatecznie numerację zmieniono na 17 i 18 pułk piechoty.

 Osobny artykuł: Organizacja pułku piechoty Wojska Polskiego II RP.

Pułk na wojnie z Ukraińcami i bolszewikami |

 Osobny artykuł: Wojna polsko-ukraińska.

Początkiem 1919 roku na front ukraiński wyjechał I batalion pułku. W nocy 22/23 stycznia wziął udział w ataku na Włodzimierz Wołyński^[5]. Następnie do maja zajmował odcinek Rawa Ruska – Włodzimierz Wołyński. W maju wzmocnione wojska ukraińskie zaatakowały polskie pozycje^[6]. Doszło do zaciekłych walk. Podjęta wówczas ogólna ofensywa wojsk polskich doprowadziła do pościgu za nieprzyjacielem. I batalion w rejonie Brodów zetknął się z wojskami sowieckimi. W czerwcu batalion walczył koło Podzamcza i Perniatyna i prowadził pościg na Radziwiłłów. Ogromne straty spowodowały wycofanie z walk i przerzucenie na Śląsk Cieszyński gdzie obsadzał polsko-czeską linię demarkacyjną^[7]. II batalion dotarł na Śląsk Cieszyński w kwietniu, w sierpniu przybyła tam reszta pułku. W Rzeszowie pozostał jedynie batalion zapasowy. Scalony pułk kwaterował w Skoczowie. Jesienią 1919 roku odszedł do Kęt i odjechał następnie do Wilna^[8].

 Osobny artykuł: Wojna polsko-bolszewicka.

Na początku 1920 roku przewieziony został do Łapicz pod Mińskiem, gdzie wszedł w skład 6 Dywizji Piechoty.
Pułk zakończył działania wojenne jesienią 1920 r. w miejscowości Dubie koło Brodów^[9]. W czasie walk poległo 3 oficerów oraz 124 podoficerów i szeregowych. Ponadto zaginęło 1361 żołnierzy, z których część została zamordowana w niewoli^[10].

Okres międzywojenny |

26 grudnia 1920 roku pułk powrócił do Rzeszowa^[11]. Rozlokowany został w poaustriackich koszarach im. Sobieskiego przy ul. Langiewicza , Kilińskiego przy Placu Kilińskiego i Lisa-Kuli przy ul. Lwowskiej. Przy ul. Lwowskiej znajdowała się rusznikarnia i magazyny mobilizacyjne. Warsztaty i pluton artylerii piechoty umieszczone były w koszarach Stary Browar przy ul. Reformackiej. W latach trzydziestych pluton artylerii przeniesiono do koszar Sobieskiego^[12].

Pułk dysponował dwoma placami ćwiczeń: Baranówka i Słocina. Strzelania z broni ręcznej wykonywano na strzelnicy garnizonowej, a z moździerzy, granatników i ckm na poligonie w Nowej Dębie^[12].
Po demobilizacji i zmianach organizacyjnych wszedł w skład 24 Dywizji Piechoty i podlegał DOK X w Przemyślu^[13]. Korpus oficerski w latach dwudziestych wywodził się z dawnej armii rosyjskiej, austriackiej i Legionów. Jednak w latach trzydziestych większość stanowili wychowankowie polskich szkół.

 Osobny artykuł: Święta wojskowe w Polsce.

Początkowo święto pułkowe obchodzono 4 listopada, w rocznicę powstania pułku w 1918 roku^[14]. 19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 6 września, jako datę święta pułkowego^[15][16]. Od tej pory pułk obchodził swoje święto w rocznicę pięciodniowych, krwawych bojów pod Krasnem^[17]. 20 czerwca 1934 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zmienił datę święta pułkowego z dnia 6 września na dzień 4 czerwca^[18]. Od tej pory święto obchodzono w rocznicę boju pod Niegoniczami, stoczonego w 1920 roku^[19].

W wydanej W 1924 roku z okazji wręczenia sztandaru „Jednodniówce 17 pułku piechoty”, znajduje się wzmianka o patronie pułku: Pułk 17 nosi imię Marcina Borelowskiego [...]^[20].

Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 17 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych^[21].
W pułku, tytułem eksperymentu, utworzono kompanię podchorążych rezerwy piechoty. W jej skład wchodziły trzy plutony strzeleckie i pluton karabinów maszynowych. Kompania pod względem organizacyjnym i wyszkolenia podlegała dowódcy dywizji, a pod względem administracyjnym dowódcy pułku^[22].

Pułk w kampanii wrześniowej 1939 roku |

 Osobny artykuł: Kampania wrześniowa.

Pułk mobilizował się od 30 sierpnia 1939 roku i już 3 września został przetransportowany do Gromnika, III batalion wyładował się w Ciężkowicach^[23]. Pułk początkowo pozostał w odwodzie 24 Dywizji Piechoty. Od 6 września miał zorganizować obronę na odcinku: Wróblowice-Gromnik. Do pierwszej styczności z oddziałami niemieckiej 4 Dywizji Lekkiej doszło 6 września wieczorem pod Wróblowicami. Około północy dotarł rozkaz wycofania się w kierunku Tuchowa i następnie za Wisłokę. Odwrót rozpoczął się rano 7 września. Wieczorem nadszedł kolejny rozkaz: wycofać się za Wisłok, w rejon Frysztak-Wysoka Strzyżowska-Strzyżów.

Późnym wieczorem 9 września pułk dotarł do Węglówki i ok. 24.00 dotarł w okolice Żyznowa. W trakcie dalszego marszu drogami zatłoczonymi oddziałami wojska i uciekinierami, oddziały pułku przemieszały się z oddziałami 11 Dywizji Piechoty. Nastąpiła też zmiana kierunku odwrotu: za San. 10 września rano 1 batalion przekroczył bez przeszkód most pontonowy na Sanie. Dowódca 24 Dywizji Piechoty nakazał 1 batalionowi dotrzeć do Jawornika Ruskiego, gdzie w godzinach wieczornych powierzył mu zadanie straży tylnej 24 Dywizji Piechoty w marszu na Birczę.

O świcie 11 września reszta pułku dotarła do Lutczy i przeprawił się przez San. Po południu pułk (w sile dobrego batalionu) pozostawił tabor i ruszył na Jawornik Ruski. Kolumna pułku, maszerując po bardzo złych drogach dotarła o świcie 12 września do skraju wsi Borownica. Wieś zajęta była przez Niemców i ppłk Kotarba zdecydował się na opanowanie miejscowości. Po całodziennym boju dowódca doszedł do wniosku, że przebicie się pułku w całości jest niemożliwe i zdecydował się na rozformowanie oddziałów, podzielenie żołnierzy na małe grupy i przebijanie się na północ.

Ppłk Kotarba zginął w trakcie uderzenia na bagnety^[24]. Obrona załamała się, żołnierze rozproszyli się, zostali wzięci do niewoli i pułk przestał istnieć. W działaniach wojennych pozostał jeszcze 1 batalion^[25]. Batalion ten wszedł w skład zbiorczego pułku płk Ziętkiewicza i stanowił tylną straż 24 Dywizji Piechoty. Uczestniczył w bitwie w rejonie Janowa i Sądowej Wiszni w dniach 15-17 września. Maszerując cały czas w straży tylnej dotarł 18 września do Kozic pod Lwowem. Wsparł tutaj natarcie 38 i 39 pułku piechoty na Rzęsną Ruską. Batalion zakończył działania wojenne w Brzuchowicach pod Lwowem. Pozostało z niego wówczas: 4 oficerów, 10 szeregowych, wóz taborowy i biedka z ckm^[25].

Żołnierze pułku |

Dowódcy pułku

Dowódca pułku kierował osobiście szkoleniem oficerów i był odpowiedzialny za gotowość bojową, całokształt wyszkolenia, służbę gospodarczą i wewnętrzną pułku^[26].

• mjr Stanisław Elgas (2 – 14 XI 1918^[19])


• por. Bronisław Wilusz (15 XI – 29 XII 1918^[19])


• ppłk Maciej Puchalak (30 XII 1918 – 17 IX 1919^[19])


• mjr Jerzy Trojanowski (18 – 20 IX 1919^[19])


• ppłk Jan Januszewski (21 IX 1919 – 28 I 1920^[19])


• mjr Jarosław Powroźnicki (29 I – 14 V 1920^[19])


• ppłk Maciej Puchalak (15 V – 7 VII 1920^[19])


• kpt Józef Mück (8 – 9 VII 1920^[19])


• ppłk Michał Micewicz (10 – 12 VII 1920^[19])


• kpt. Józef Mück ( 13 VII – 19 VIII 1920^[19])


• mjr Ignacy Oziewicz (20 VIII 1920^[19])


• mjr Karol Zagórski X(?)– XII (?) 1920^[27]
  


• ppłk piech. Ignacy Oziewicz (p.o. 1921^[27] – X 1925 → dowódca 76 pp^[28])


• ppłk piech. Emanuel Jakubiczka (X 1925^[28] – 31 III 1927 → praktyka poborowa w PKU Augustów w Sokółce^[29])


• ppłk / płk piech. Wojciech Emanuel Piasecki (5 V 1927^[30] – 14 II 1929 → praktyka poborowa w PKU Łańcut^[31])


• ppłk / płk piech. Rudolf Kaleński (14 II 1929^[31] – 21 VI 1933 → stan spoczynku z dniem 31 VIII 1933^[32])


• ppłk / płk piech. Stanisław Siuda (28 VI 1933^[33] – 10 III 1939 → dyspozycja dowódcy OK X)


• ppłk dypl. piech. Beniamin Kotarba (10 III – †12 IX 1939^[27])

Zastępcy dowódcy pułku

13 czerwca 1922 roku Minister Spraw Wojskowych zniósł dotychczasowe stanowisko referenta wyszkolenia pułku piechoty i ustanowił etatowe stanowisko zastępcy dowódcy pułku zaszeregowanego do stopnia podpułkownika, wyznaczanego przez Ministra Spraw Wojskowych. Zakres działania zastępcy dowódcy określał dowódca pułku, przed którym był on całkowicie odpowiedzialny^[34]. W 1938 roku zmieniona została nazwa stanowiska na „I zastępca dowódcy”. W organizacji wojennej pułku nie było stanowiska zastępcy dowódcy.

• mjr / ppłk piech. Paweł Kopp (10 VII 1922^[35] – 15 VII 1924 → odkomenderowany do PKU Rzeszów^[36][37])


• ppłk piech. Antoni Własak (od 22 V 1925)


• ppłk piech. Jan Kotowicz (1928 – 31 III 1930 → kierownik OUWFiPW DOK III)


• ppłk piech. Feliks Jędrychowski (31 III 1930 – 1 IV 1934 → dowódca 22 pp)


• ppłk dypl. piech. Roman Saloni (od XI 1934^[38])


• ppłk piech. Zygmunt Tadeusz Wacław Gromadzki (do IX 1939 → dowódca 165 pp)

Kwatermistrzowie

W latach 1921-1923 zastępcą dowódcy pułku i jego pomocnikiem w zakresie służby administracyjno-gospodarczej był dowódca batalionu sztabowego^[26]. W 1924 roku, w nowej organizacji pokojowej pułku piechoty, utworzono stanowisko kwatermistrza, a zlikwidowano batalion sztabowy i stanowisko dowódcy tego pododdziału. 1 kwietnia 1938 roku stanowisko kwatermistrza zostało zamienione na stanowisko II zastępcy dowódcy (zastępcy dowódcy do spraw gospodarczych)^[39]. W 1939 roku, w organizacji wojennej pułku było ponownie stanowiskiem kwatermistrza.

• mjr piech. Emil Adolf Siemsen (10 VII 1922^[40] – 1924 → dowódca II baonu)


• mjr piech. Stanisław Karp (1924 – 22 V 1925 → dowódca III/40 pp^[41])


• mjr piech. Adam Marian Sikorski (od 22 V 1925^[42])


• mjr piech. Franciszek Smelkowski (od 26 IV 1928^[43])


• mjr piech. Jakub Kazimierz Dauksza (31 III 1930^[44] – VI 1934 → komendant PKU Prużana^[45])


• mjr piech. Teofil Herakliusz Kosiński (od 7 VI 1934^[46])


• kpt. Edward Rumian (IX 1939)

Oficerowie pułku

• ppłk piech. Konstanty Pereświet-Sołtan – dowódca I baonu (10 VII 1922 – 25 II 1925)


• mjr piech. Władysław Ciepielowski
  


• mjr piech. Wacław II Iwaszkiewicz (do XII 1932 → kwatermistrz 13 pp)


• ppor. piech. Władysław Kabat
  


• kpt. piech. Gwido Kawiński – dowódca II baonu (1918)


• mjr dypl. piech. Gustaw Łowczowski – dowódca baonu (XII 1933 – XI 1935)


• mjr piech. Michał Łabuś – dowódca baonu (1927-1928)


• ppor. piech. Leon Michalski (1937–1939)


• kpt. piech. Walenty II Nowak
  


• kpt. lek. dr Władysław Rauch – starszy lekarz pułku (1929-1931)


• kpt. piech. Janusz II Rowiński
  


• ppor. piech. Mieczysław Wałęga (1938–1939)


• Stanisław Duda

Kawalerowie Virtuti Militari |

Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918-1920:

Ponadto 14 oficerów oraz 61 podoficerów i szeregowych zostało odznaczonych Krzyżem Walecznych^[47].

Obsada personalna w 1939 roku |

Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku^[48][a]:

Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne^[50]

• dowódca pułku – ppłk dypl. Beniamin Piotr Kotarba


• I zastępca dowódcy – ppłk Zygmunt Tadeusz Wacław Gromadzki


• adiutant – kpt. Feliks Sobkowski


• starszy lekarz – kpt. dr Julian Sylwester Kurz


• młodszy lekarz – vacat


• II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – mjr Marcin Pasierb


• oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (piech.) Józef Piotr Zwierzyński


• zastępca oficera mobilizacyjnego – kpt. adm. (piech.) Stanisław Mozolewski


• oficer administracyjno-materiałowy – kpt. adm. (piech.) Edmund Rumian


• oficer gospodarczy – por. int. Józef Marian Bartnik


• oficer żywnościowy – chor. Józef Tobiasiewicz


• dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – por. Jan Musiał


• kapelmistrz – por. adm. (kapelm.) Franciszek Słomowicz


• dowódca plutonu łączności – por. Piotr Tadeusz Zaratkiewicz


• dowódca plutonu pionierów – por. Jan Baran


• dowódca plutonu artylerii piechoty – por. art. Jan Jobe


• dowódca plutonu ppanc. – por. Bronisław Jan Zając


• dowódca oddziału zwiadu – ppor. Leon Michalski

I batalion

• dowódca batalionu – mjr dypl. Edmund Różycki


• dowódca 1 kompanii – kpt. Ludwik Stankiewicz


• dowódca plutonu – por. Kunibert Tomasz Szatkowski


• dowódca plutonu – ppor. Edward Walerian Lis


• dowódca 2 kompanii – kpt. Andrzej Konstanty Bogumił Racięski


• dowódca plutonu – ppor. Zygmunt Hipolit Stanisław Giegużyński


• dowódca plutonu – ppor. Władysław Markowski


• dowódca 3 kompanii – por. Franciszek Józef Lang


• dowódca plutonu – ppor. Mieczysław Jerzy Wałęga


• dowódca 1 kompanii km – kpt. Wacław Niezabitowski


• dowódca plutonu – por Kaczorowski Zbigniew Michał

II batalion

• dowódca batalionu – mjr Stanisław Inglot


• dowódca 4 kompanii – kpt. Artur Franciszek Sobczyński


• dowódca plutonu – ppor. Zygmunt Franciszek Żychowski


• dowódca plutonu – chor. Władysław Szewczyk


• dowódca 5 kompanii – mjr Marian Feliks Tinz


• dowódca plutonu – por. Tadeusz Janocha


• dowódca plutonu – ppor. Roman Stanisław Matusik


• dowódca 6 kompanii – por. Włodzimierz Andrzej Patoczka


• dowódca plutonu – ppor. Feliks Bolesław Kaczmarek


• dowódca 2 kompanii km – kpt. Tadeusz Drągowski


• dowódca plutonu – ppor. Kazimierz Ludwik Malczewski

III batalion

• dowódca batalionu – ppłk Teofil Herakliusz Kosiński


• dowódca 7 kompanii – kpt. Andrzej Sośnierz


• dowódca plutonu – ppor. Władysław Karmazyn


• dowódca plutonu – chor. Mateusz Hyjek


• dowódca 8 kompanii – kpt. Władysław Julian Kruczyński


• dowódca plutonu – ppor. Tadeusz Jan Kuhn


• dowódca 9 kompanii – kpt. Franciszek Blok


• dowódca plutonu – por. Adam Wolak


• dowódca plutonu – ppor. Zygmunt Ignacy Kaszyński


• dowódca 3 kompanii km – kpt. Roman Józef Zdrochecki


• dowódca plutonu – por. Emil Tyczyński


• dowódca plutonu – ppor. Władysław Jerzy Wasiak


• na kursie – kpt. adm. (piech.) Mieczysław Jan Kurzeja


• na kursie – por. Bolesław Władysław Götz


• na kursie – por. Antoni Albin Smoczkiewicz

17 obwód przysposobienia wojskowego „Rzeszów”

• kmdt obwodowy PW – mjr piech. Tadeusz Jan Ochęduszko^[b]
  


• kmdt powiatowy PW Rzeszów – por. kontr. piech. Marian Kazimierz Pobożniak (*)


• kmdt powiatowy PW Łańcut – kpt. adm. (piech.) Stanisław Juliusz Kwak (*)


• kmdt powiatowy PW Kolbuszowa – ppor. kontr. piech. Czesław Apolinary Wierzbicki

Obsada personalna pułku we wrześniu 1939 roku |

Obsada personalna pułku we wrześniu 1939 roku^[52]

Dowództwo

• dowódca pułku – ppłk piech. Beniamin Kotarba
  


• I adiutant – kpt. Feliks Sobkowski


• II adiutant – por. rez. Janusz Wroczyński


• oficer łączności – por. Piotr Zaratkiewicz


• kwatermistrz – kpt. Edward Rumian


• naczelny lekarz - kpt. lek. dr Julian Kurtz

I batalion

• dowódca I baonu – mjr Józef Karol Weisbach
  


• dowódca 1 kompanii strzeleckiej – kpt. Kazimierz Rogoziński


• dowódca 2 kompanii strzeleckiej – ppor. Zygmunt Giegurzyński


• dowódca 3 kompanii strzeleckiej – por. rez. Bolesław Łaszewski


• dowódca 1 kompanii ckm – por. Zbigniew Kaczorowski

II batalion

• dowódca II baonu – mjr Adam Szymański


• dowódca 4 kompanii strzeleckiej – por. Zygmunt Żychowski


• dowódca 5 kompanii strzeleckiej – por. Jan Musiał


• dowódca 6 kompanii strzeleckiej – por. Włodzimierz Patoczka


• dowódca 2 kompanii ckm – kpt. Tadeusz Drągowski (?)

III batalion

• dowódca III baonu – mjr Marcin Pasierb


• dowódca 7 kompanii strzeleckiej – kpt. Edward Pycz


• dowódca 8 kompanii strzeleckiej – por. Adam Wolak


• dowódca 9 kompanii strzeleckiej – por. rez. Marian Obuchowicz


• dowódca 3 kompanii ckm – NN

Pododdziały specjalne

• dowódca plutonu kolarzy – ppor. Władysław Wasiak


• dowódca kompanii przeciwpancernej – por. Bronisław Zając


• dowódca plutonu artylerii piechoty – por. art. Jan Jobe


• dowódca plutonu pionierów – por. Jan Baran

Symbole pułkowe |

Sztandary

 Osobny artykuł: Polskie sztandary wojskowe.

Sztandar nieprzepisowy

Jesienią 1919 roku „Koło Panien” w Rzeszowie ufundowało 17 pułkowi piechoty sztandar^[53]. Pierwszy znak pułku po 1924 przechowywany był w Rzeszowie. We wrześniu 1939 roku wycofujący się żołnierze zakopali jego płat w ziemi. W lecie 1944 roku odkopano go i przekazano 17 pp ludowego Wojska Polskiego^[54].
Płat o wymiarach 90 × 127 cm, obszyty z trzech stron srebrną frędzlą, przymocowany do drzewca za pomocą wiązadeł. Drzewce z jasnego drewna. Przy drzewcu wstęga karmazynowa i wstęga biała związane w kokardę^[54].
Strona główna: pośrodku płata, na karmazynowym polu, haftowany srebrną nicią orzeł. Korona oraz dziób i szpony orła złote. Po obydwu stronach orła i pod nim napis haftowany srebrną nicią „17 PP W JEDNOŚCI SIŁA”^[54].
Strona odwrotna:
Na białym polu aplikowany i malowany olejną farbą wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Poniżej napis haftowany złotą nicią: "POD TWOJĄ OBRONĘ"^[54].

Chorągiew 17 pp

W 1923 roku, z inicjatywy ówczesnego dowódcy pułku ppłk. Oziewicza i starosty rzeszowskiego dr. Koncowicza, powołany został komitet ufundowania sztandaru 17 pp. W miejscowej „Ziemi Rzeszowskiej i Jarosławskiej” ukazał się apel do „Ziemiaństwa naszego powiatu, Duchowieństwa, Kupiectwa, Korporacji, Stowarzyszeń i poszczególnych obywateli” o ofiary na zakup sztandaru^[53].

27 września 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził chorągiew 17 pułku piechoty^[55]. Chorągiew została wykonana w pracowni haftów p. Ślusarczykowej (później Baczkowskiej) w Rzeszowie, a głowica z orłem w firmie Kopaczyńskiego z Krakowa. Na wstędze umieszczono napis „17 pułkowi piechoty Ziemie: rzeszowska, mielecka, pilzneńska i ropczycka”^[56]. Fundatorem chorągwi było społeczeństwo powiatów: rzeszowskiego, mieleckiego, pilzneńskiego i ropczyckiego^[11].

W niedzielę 19 października 1924 roku na boisku sportowym na Przybyszówce (obecnie dzielnica Rzeszowa) szef Sztabu Generalnego generał dywizji Stanisław Haller, w imieniu Prezydenta RP, wręczył chorągiew podpułkownikowi Ignacemu Oziewiczowi. Ceremonię poświęcenia i wręczenia chorągwi poprzedziła msza polowa odprawiona przez biskupa polowego Stanisława Galla, a zakończyła defilada pułku przed budynkiem Gimnazjum Nr I^[57][58]. O godz. 14.00 w salach kasyna garnizonowego odbył się bankiet, w którym wzięło udział około 230 osób. Tego samego dnia o godz. 21.00 w kasynie odbył się raut. W sobotę 25 października 1924 roku członkowie komitetu fundatorów chorągwi byli podejmowani przez dowódcę i oficerów 17 pp, w kasynie pułkowym, w koszarach im. Sobieskiego^[59]. Obecnie sztandar znajduje się w Muzeum im. Generała Sikorskiego w Londynie^[60].

Opis chorągwi

Płat sztandaru o wymiarach 100x96 cm wykonany z podwójnego lyońskiego jedwabiu.

Na stronie prawej umieszczono centralnie amarantowy krzyż. W środku krzyża haftowany orzeł ze złotą korona, szponami i dziobem. Między ramionami krzyża liczba 17 w złotym wieńcu laurowym.

Po stronie lewej, w środku amarantowego krzyża, napis HONOR I OJCZYZNA w wieńcu laurowym. Na ramionach krzyża napisy: na górnym: GONIATYN – OSZCZÓW 7-9 V 1919, na dolnym:. SWISŁOCZ – /N/ BEREZ. 27 V 1920, na lewym: NIEGONICZE /N/ BEREZ. 4-5 VI 1920 na prawym. KRASNE – GOŁOGÓRY – STRONIBABY 2-7 IX 1920. W rogach, między ramionami krzyża, herby miast: Rzeszowa, Pilzna, Mielca i Ropczyc^[61].

Drzewce mahoniowe, zwieńczone srebrnym orłem na tarczy, na której umieszczono z obu stron liczbę 17. Szarfy biało-czerwone, obszyte złotymi frędzlami, z haftowanymi złotem napisami: 17 PUŁKOWI PIECHOTY i ZIEMIA RZESZOWSKA, MIELECKA, PILZNEŃSKA I ROPCZYCKA^[61].

Odznaka pamiątkowa

6 września 1929 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 17 pp^[62]. Odznaka o wymiarach 4lx41 mm ma kształt krzyża o ostro ściętych ramionach pokrytych białą emalią. Na ramionach krzyża wpisano numer i inicjały „17 PP” oraz rok powstania pułku „1918”. Środek krzyża wypełnia nałożony srebrny orzeł państwowy według wzoru z 1927 roku. Krzyż jest nałożony na ośmiokątną tarczę w barwach granatowej i żółtej. Od orła do rogów tarczy biegnie pięć płomieni. Odznaka dwuczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze, na rewersie próba srebra i imiennik grawera WG. Wykonawcami odznak byli: Wiktor Gontarczyk z Warszawy, Bronisław Grabski z Łodzi i Jan Knedler z Warszawy^[63].

Odznaka żołnierska bita była w tombaku i nie emaliowana. Po raz pierwszy odznaki wręczono w 1930 roku podczas obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja^[61].

Marsz pułkowy

Marsz pułkowy skomponował w latach 1926–1927 oficer oświatowy pułku kpt. Władysław Wisłocki, ojciec dyrygenta i kompozytora Stanisława Wisłockiego^[61].

Uwagi |

Przypisy |

Bibliografia |

• Wanda Bigoszewska, Henryk Wiewióra: Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 – 1974. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.


• Władysław Ciepielowski: Zarys historii wojennej 17-go Pułku Piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.


• Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.


• Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.


• Jerzy Kłoczewski: Polska gospodarka wojskowa 1918-1939 (zarys systemu). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07488-7.


• Jerzy Majka: Garnizon Rzeszów w latach 1918-1939. Rzeszów: Wydawnictwo LIBRA,, 2005. ISBN 83-89183-17-X.


• Jerzy Majka: 17 pułk piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-85621-21-0.


• Księga chwały piechoty. Bronisław Prugar-Ketling (red.). Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992.


• Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.


• Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Pantera Books. ISBN 83-204-3299-5.


• 
  Ziemia Rzeszowska i Jarosławska. Czasopismo Narodowe, nr 41 z 10 października 1924 r, nr 43 z 24 października 1924 r., nr 44 z 31 października 1924 r., nr 45 z 7 listopada 1924 roku. . 
  


• www.Jednostki-Wojskowe.pl


• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.

Linki zewnętrzne |

• Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Siedemnasty”

p • d • e Wojsko Polskie II Rzeczypospolitej Rodowód Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie Naczelne władze wojskowe Naczelnik Państwa (1918-1922) Prezydent RP (1922-1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza Rodzaje sił zbrojnych Wojsko Marynarka Wojenna Formacje Wojska Wartownicze i Etapowe (1919-1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924-1939) Obrona Narodowa (1937-1939) Bronie Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937-1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria Służby duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa WP w 1939 OdeB pokojowe Plan mob. "W" Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan Zachód Plan Wschód Inne Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna Barwy broni i służb Mundur