Horodło







Ten artykuł dotyczy wsi. Zobacz też: Horodło (ujednoznacznienie).


















































Horodło






Herb
Herb Horodła


Lwy na horodelskim rynku
Lwy na horodelskim rynku

Państwo

 Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

hrubieszowski

Gmina

Horodło

Liczba ludności (2011)
1035[1]

Strefa numeracyjna
(+48) 84

Kod pocztowy
22-523

Tablice rejestracyjne
LHR

SIMC
0888787


Położenie na mapie gminy Horodło


Mapa lokalizacyjna gminy Horodło

Horodło

Horodło






Położenie na mapie Polski


Mapa lokalizacyjna Polski

Horodło

Horodło






Położenie na mapie województwa lubelskiego


Mapa lokalizacyjna województwa lubelskiego

Horodło

Horodło






Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego


Mapa lokalizacyjna powiatu hrubieszowskiego

Horodło

Horodło





Ziemia50°53′40″N 24°02′47″E/50,894444 24,046389





Horodło (lit. Horodle) – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło (siedziba), na obszarze Grzędy Horodelskiej, na lewym brzegu Bugu.


Miasto królewskie lokowane w 1413 roku, położone było w XVI wieku w województwie bełskim[2]. Należało do starostwa horodelskiego w 1570 roku[3]. W latach 1975–1998 w województwie zamojskim. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1035 mieszkańców[1] i była drugą co do wielkości miejscowością gminy Horodło.




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Horodelska legenda


  • 3 Zabytki


  • 4 Zobacz też


  • 5 Przypisy


  • 6 Linki zewnętrzne





Historia |




Wjazd do Horodła od strony Zosina




Budynek urzędu gminy




Rzeka Bug w Horodle





Kopiec Unii Horodelskiej w Horodle


Pierwsza wzmianka o Horodle pochodzi z roku 1287[4], kiedy to książę halicki Włodzimierz zapisał żonie w testamencie „sieło swoje Horodel wraz z ludźmi i mytem”. W 1366 roku Horodło jako stolicę włości, a więc już jako miasto przejął Kazimierz Wielki. Horodło ustanowiono wówczas miejscem sądów pogranicznych polsko-litewskich, a król przekazał je w lenno Jerzemu Narymuntowiczowi. W 1376 Litwini na krótko opanowali ziemie bełską i chełmską, ale w 1377 odebrał ją Sędziwój z Szubina. Janko z Czarnkowa wymienia Horodło w 1382 roku wśród najznaczniejszych zamków na Rusi. W roku 1388 król Władysław Jagiełło nadał ziemię bełską wraz z Horodłem księciu mazowieckiemu Siemowitowi IV jako posag swej siostry Aleksandry. Nadanie to zostało potwierdzone dokumentem królewskim w 1396 r., w którym Horodło nazywane jest już miastem. W 1394 Siemowit nadaje bełskiemu konwentowi Dominikanów wieś Kościaszyn, a w akcie nadania występuje wojewoda horodelski Stanisław. Świadczy to, że Horodło już w tamtym okresie było miastem, w którym często przebywał książę bełski. W 1411 księżna Aleksandra, żona Ziemowita, a siostra Władysława Jagiełły ufundowała w Horodle kościół i klasztor Dominikanów. Kościół parafialny istniał wcześniej, założony przez Siemowita IV, być może podczas jego pobytu w Horodle w 1394. Można przypuszczać, że wtedy też nastąpiło nadanie prawa magdeburskiego. W krótkim okresie 1413–1430 Horodło należało do Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda, przyznane mu przez króla Władysława Jagiełłę. Po śmierci Witolda w 1430 zwrócone zostało książętom mazowieckim, czemu sprzeciwił się książę litewski Świdrygiełło, dokonując zaboru ziemi chełmskiej i bełskiej. Władysław Jagiełło w roku 1431 w wyprawie przeciw Świdrygielle ziemie te wraz z Wołyniem przywrócił Polsce, a zupełnie zniszczone Horodło w 1432 roku przekazał Kazimierzowi II, księciu mazowieckiemu i bełskiemu. Po śmierci Władysława II, księcia bełskiego w 1462 księstwo bełskie weszło w skład Korony jako województwo bełskie, a Horodło pozostało do końca I Rzeczypospolitej stolicą powiatu horodelskiego. Jako siedziba starostwa było miejscem, w którym zbierał się sąd grodzki, a także odbywały się sesje wyjazdowe sądu ziemskiego z Grabowca (do 1616 r.)[5].


Horodło zapisało się w historii Polski przede wszystkim jako miasto, w którym została zawarta w 1413 unia polsko-litewska, decydująca o dalszych losach obydwu narodów. Dnia 10 października 1861 r., w 448 rocznicę podpisania unii horodelskiej, zorganizowano demonstrację w Horodle, w której wzięły udział tłumy zgromadzone na obu brzegach Bugu: szlachta polska, litewska, wołyńska i podolska. 13 stycznia 1870 r. pozbawiono Horodło praw miejskich[6].



Horodelska legenda |


Po wojnie z Kozakami, która toczyła się w latach 1642–1645, Horodło nawiedziła zaraza morowa, która zbierała bogate żniwo. Zmarłych było tylu, że nie nadążano robić trumien. Cała wioska zastanawiała się jak zapobiec zarazie. Urządzano wiece i narady. Na jednej z takich obrad znalazł się staruszek, którego nie imała się zaraza. Był to człowiek wiekowy i mający poważanie wśród horodelskiej społeczności. Po długim namyśle zaproponował, aby oborać Horodło zgodnie z ruchem Słońca. Pracę tę mogli wykonać jedynie mężczyźni bliźniacy oraz bliźniacze woły. Na szczęście w Horodle znaleźli się tacy mężczyźni i woły. Mieli zacząć o świcie. Wraz ze wschodem Słońca rozpoczęła się praca, której towarzyszyli mieszkańcy, zanosząc jednocześnie do Boga gorące modły o oddalenie od nich zarazy. Trud mężczyzn trwał dwa dni, wreszcie o zachodzie słońca pracę zakończono. Mężczyźni i woły znalazły się w tym samym miejscu, z którego przed dwoma dniami wyruszyli. Ludzi nawiedziła wielka radość. Bliźniacy stali się miejscowymi bohaterami, tylko woły nie zdawały sobie sprawy z podniosłości wydarzenia i spokojnie zaczęły skubać trawę. Od tamtej pory po dziś dzień Horodła nie nawiedzają ani choroby, ani głód, ani wojny.



Zabytki |



  • Kościoły rzymskokatolickie

    • Kościół parafialny pw. św. Jacka

    • Kościół filialny pw. św. Mikołaja i Podwyższenia Krzyża Świętego




  • Kościół polskokatolicki pw. Zmartwychwstania Pańskiego (parafialny)

  • Wapienne rzeźby lwów

  • Grodzisko średniowieczne[7]



Zobacz też |



  • Stary cmentarz żydowski w Horodle

  • Nowy cmentarz żydowski w Horodle

  • Manifestacja Jedności Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Horodle w 1861 roku



Przypisy |




  1. ab GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.


  2. ZenonZ. Guldon ZenonZ., JacekJ. Wijaczka JacekJ., Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, „Czasy Nowożytne”, 21, 2008, s. 173 .


  3. Жерела до історії України-Руси. Том 07. Описи королівщин в землях руських XVI віку. Том 4. Люстрація 1570 р., Lwów 1903, s. 61, jako Hrodlo.


  4. Historia Horodła i parafii pw. Świętego Jacka i Matki Bożej Różańcowej. [dostęp 2013-06-14].


  5. MichałM. Pawlikowski MichałM., Sądownictwo grodzkie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Strzałków 2012, ISBN 978-83-933262-0-4 .; MichałM. Pawlikowski MichałM., Sądownictwo ziemskie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Strzałków 2012, ISBN 978-83-933262-2-8 .


  6. Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 471)


  7. numer rejestru A/342 z 1967-10-20; Aa/342/20 z 1988-02-02; C/83 z 2008-01-30 (stanowisko 1)



Linki zewnętrzne |




  • Horodło w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. III: Haag – Kępy. Warszawa 1882., s. 136–138.

  • Strona Zespołu Szkół w Horodle


  • Historia Żydów w Horodle na portalu Wirtualny Sztetl








這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna