Nowe Miasto (powiat płoński)

Multi tool use
| |||
| |||
Front kościoła Świętej Trójcy | |||
Państwo |
![]() |
||
Województwo |
![]() |
||
Powiat |
płoński |
||
Gmina |
Nowe Miasto |
||
Liczba ludności (2011) |
1644[1][2] |
||
Strefa numeracyjna |
23 |
||
Kod pocztowy |
09-120[3] |
||
Tablice rejestracyjne |
WPN |
||
SIMC |
0120900 |
||
Położenie na mapie gminy Nowe Miasto ![]() ![]() Nowe Miasto | |||
Położenie na mapie Polski ![]() ![]() Nowe Miasto | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() ![]() Nowe Miasto | |||
Położenie na mapie powiatu płońskiego ![]() ![]() Nowe Miasto | |||
![]() |
Nowe Miasto – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Nowe Miasto, nad rzeką Soną, lewym dopływem Wkry.
Nowe Miasto uzyskało lokację miejską w 1420 roku, zdegradowane w 1870 roku[4]. Miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego w województwie mazowieckim[5]. Należało do dzierżawy Nowe Miasto w ziemi zakroczymskiej w 1617 roku[6]. Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Modzele. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Nowe Miasto.
Miejscowość turystyczno-wypoczynkowa dla Warszawy (zalew na rzece Sonie i lasy). Znajduje się tu Zespół Szkół im. Integracji Europejskiej (szkoła podstawowa, gimnazjum, liceum ogólnokształcące, technikum). Przy szkole wybudowano pełnowymiarową halę sportową oraz boisko sportowe Orlik 2012.
Spis treści
1 Części wsi
2 Historia
3 Zobacz też
4 Przypisy
5 Linki zewnętrzne
Części wsi |
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
1061156 | Czernie | część wsi |
1056913 | Osówka | część wsi |
1056920 | Piaski | część wsi |
Historia |
Na początku nazywało się ono Nowe Sioło, następnie Nowemiasto, dopiero później Nowe Miasto. Prawdopodobnie istniał tu gród otoczony fosą. Później stanął zamek będący siedzibą książąt mazowieckich. Nowe Miasto było lokowane w XIV wieku, o czym świadczy wzmianka z 1398 roku "jest to miasto książęce, stolica powiatu sądowego ziemi zakroczymskiej". W 1386 roku zostaje tu erygowana parafia. Obecny kościół został zbudowany około 1471 roku.
Książę Janusz I obdarzył w 1420 roku miejscowość prawem miejskim chełmińskim i nadał mu nazwę Nowe Miasto oraz ustanowił przywileje na prowadzenie wagi i postrzygalni sukna. Herb Nowego Miasta wyglądał następująco: na tarczy o niebieskim tle widniała postać św. Jana Chrzciciela trzymającego na ręku Baranka Bożego, w kole z chorągiewką.
Nowe Miasto było ważnym węzłem drogowym o czym świadczyło osiem gościńców wychodzących w różnych kierunkach. Odbywały się tu co czwartek słynne targi oraz jarmarki. O zamożności miasta świadczą protokoły z odbytych lustracji np. lustracja z 1564/1565 stwierdza, że było tu 65 ogrodów, 274 domy, kościół murowany, plebania, szpital, łaźnia, postrzygalnia, waga, dwa młyny, 13 piwowarów i 20 pędzących gorzałkę. Największy rozkwit miasta przypada na XVI wiek. W 1644 roku przebywała w miejscowym zamku Ludwika Maria Gonzaga, późniejsza żona króla Władysława IV. Towarzyszący Ludwice Marii w podróży kanclerz wielki litewski Albrycht Stanisław Radziwiłł niezbyt pochlebnie wyrażał się o Nowym Mieście. Zapisał w swoich pamiętnikach pod datą 2 marca 1646 r.: "Nowe Miasto tylko z imienia, bo żadną miarą nawet nazwy brudnej wsi niegodne." [10]. Po ogromnych zniszczeniach jakich dokonali Szwedzi w latach 1655-1660 miasto się wyludniło. Później walki francusko-rosyjskie na tym terenie (grudzień 1806 r.), jak również oba powstania w XIX wieku przyczyniają się do dalszej stagnacji miasta. W roku 1869 na mocy ukazu carskiego Nowe Miasto traci prawa miejskie z których korzystało przez 467 lat.
Dopiero pod koniec XIX i na początku XX wieku wzrasta liczba mieszkańców (1885 r. - 2226, 1939 - ok. 3 tys.).
Zobacz też |
- Cmentarz żydowski w Nowym Mieście
Przypisy |
↑ Strona polskawliczbach.pl
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-01-24].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 54-55.
↑ Adolf Pawiński, Mazowsze, Warszawa 1895, s. 38.
↑ Lustracje województwa mazowieckiego XVII wieku. Cz. 1 1617-1620, wydała Alina Wawrzyńczyk, Wrocław 1968, s. 32.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (pol.). opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06].
↑ Albrycht Stanisław Radziwiłł, Pamiętnik o dziejach w Polsce, tłum. i opr. Adam Przyboś i Roman Żelewski, t. 2, Warszawa 1980, s. 480
Linki zewnętrzne |
Nowe Miasto (2) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VII: Netrebka – Perepiat. Warszawa 1886.
|
|
|
Dqem8vvN,D5IhFnQAutmDF6,RhlOzFxE,7ULvu w2rzWfiubbC7Ogt4FXk,CgH