Kamieńczyk (powiat wyszkowski)



















































Kamieńczyk


Kapliczka z figurą św. Wojciecha
Kapliczka z figurą św. Wojciecha

Państwo

 Polska

Województwo

mazowieckie

Powiat

wyszkowski

Gmina

Wyszków

Liczba ludności (2011)
643[1][2]

Strefa numeracyjna
29

Kod pocztowy
07-202[3]

Tablice rejestracyjne
WWY

SIMC
0522939


Położenie na mapie gminy Wyszków


Mapa lokalizacyjna gminy Wyszków

Kamieńczyk

Kamieńczyk






Położenie na mapie Polski


Mapa lokalizacyjna Polski

Kamieńczyk

Kamieńczyk






Położenie na mapie województwa mazowieckiego


Mapa lokalizacyjna województwa mazowieckiego

Kamieńczyk

Kamieńczyk






Położenie na mapie powiatu wyszkowskiego


Mapa lokalizacyjna powiatu wyszkowskiego

Kamieńczyk

Kamieńczyk





Ziemia52°36′10″N 21°32′27″E/52,602778 21,540833

Kamieńczyk (dawniej Kamieniec) – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Wyszków, położona w widłach Bugu i Liwca, 5 km na wschód od Wyszkowa.


Kamieńczyk uzyskał lokację miejską w 1428 roku, zdegradowany w 1869 roku[4]. Kamieniec był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego w województwie mazowieckim[5]. W latach 1380-1795, Kamieńczyk był siedzibą kasztelanii i powiatu kamienieckiego w ziemi nurskiej.
Do 1954 roku istniała gmina Kamieńczyk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.




Spis treści






  • 1 Części wsi


  • 2 Historia


  • 3 Sieć parafialna


  • 4 Zabytki i atrakcje


  • 5 Zobacz też


  • 6 Przypisy


  • 7 Bibliografia


  • 8 Linki zewnętrzne





Części wsi |





























































Integralne części wsi Kamieńczyk[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0522997 Błonie kolonia
0523005 Mała Przyjma osada
0522945 Ocięte część wsi
0522968 Piaski Drugie część wsi
0522951 Piaski Pierwsze część wsi
0523011 Rafa kolonia
0522974 Rybaki część wsi
0522980 Rynek część wsi
0523028 Rzemieńszczyzna osada
0523034 Suwiec kolonia


Historia |




Powiat kamieniecki na mapie Księstwa Mazowieckiego z XVII wieku


W dorzecze Liwca docierały grupy plemienne z terenów Pomorza, kierując się w górę rzeki traktem pierwotnym przez Kamieńczyk. Oni to zasilali nieliczną w XIII wieku populację Mazowszan – mieszkańców Puszczy Kamienieckiej.


Za panowania księcia mazowieckiego Ziemowita III, w 1377 w trakcie obrad zjazdu panów mazowieckich w Sochaczewie, zapadła decyzja ustalająca obszar Ziemi nurskiej o powierzchni ok. 3500 km², który podzielono na powiaty:
kamieniecki, ok. 2000 km², nurski, ok. 1000 km², ostrowski, ok. 500 km². Podział ten trwał aż do III rozbioru Polski[8]
Za datę wprowadzenia w życie tych ustaleń, przyjmuje się rok 1380. Od tego czasu, aż do 1795, Kamieńczyk funkcjonował jako miasto będące siedzibą powiatu.


Miejscowość leżąca w dolinie Bugu, w pobliżu ujścia rzeki Liwiec, znana dzisiaj jako wieś Kamieńczyk, miała więc prawa miejskie (wcześniej niż sąsiadujące z nim obecne miasto Wyszków). Do XVII wieku nosiła nazwę Kamieniec Mazowiecki.


Do dziś spotyka się pozostałości tej dawnej nazwy w innych określeniach geograficznych np. Puszcza Kamieniecka. W roku 1452 ówczesny Kamieniec Mazowiecki otrzymał od Bolesława księcia mazowieckiego, prawa miejskie magdeburskie, wraz z szeregiem przywilejów. Lustracja dóbr królewskich z 1565 roku wzmiankowała istnienie w mieście dworu królewskiego, 189 domów oraz komory celnej na rzece i na moście. Przed 1596 rokiem były tam m.in.: zamek obronny, ratusz, sukiennice, 3 kościoły, klasztor sióstr wizytek. Król Jan II Kazimierz, aby prowadzić wojnę z Kozakami, zaciągnął pożyczkę między innymi u królowej Ludwiki Marii, a zabezpieczeniem pożyczki były dobra kamienieckie z miasteczkiem Kamieńczyk.
W 1869 roku (inne źródła podają datę 1870) odebrano mu prawa miejskie – być może na skutek represji po powstaniu styczniowym.


Organizacja gmin na podstawie dekretu o urządzeniu gmin wiejskich z 2 marca 1864 roku utrzymywała podział terytorialny z 1855 roku, lecz zarząd gminy stanowił wójt na czele rady gminy i sołtysi – wszyscy wybierani na zebraniach gminnych i wiejskich pod hasłem:. „ …nie zachowania nadal dziedzicom patrymonialnej Jurysdykcji i połączonej z urzędem wójta gminy władzy.” Śladem tej „patrymonialnej jurysdykcji” były wsie Łazy i Pogorzelec – jakby wtopione w powiat węgrowski i gminę Kamieńczyk.
Od czasów Zamoyskich (ściślej Zdzisława Zamoyskiego popularność zyskał przymiotnik „łochowski” w odniesieniu do całego kompleksu historycznych puszcz, w tym Kamienieckiej – jak podaje Lechosław Herz w przewodniku wycieczkowym „Kamieńczyk i Puszcza Kamieniecka.”


Do 1955 r. Kamieńczyk należał do powiatu radzymińskiego (wołomińskiego), w latach 1956-1975 i od 1999 r. do powiatu wyszkowskiego. Do 28 września 1954 r. Kamieńczyk był siedzibą gminy. W latach 1954-1972 istniała gromada Kamieńczyk. Od 1 stycznia 1973 r. miejscowość należy do gminy Wyszków.



Sieć parafialna |


Najbliższe parafie w 1488 roku znajdowały się jedynie w Jadowie, Kamieńczyku, Prostyni i Liwie. Dopiero kilkadziesiąt lat później powstają parafie: w Stoczku, Sadownem i Stanisławowie, co zamyka okres tworzenia parafii i ustalania administracji kościelnej w tej części diecezji płockiej. Parafia Kamionna pokrywała się całkowicie z pierwotną gminą Łochów. Znaczna część obecnej gminy należała do parafii Kamieńczyk.



Zabytki i atrakcje |



  • W 1973 roku archeolodzy odkryli w części wsi nazywanej "Suwiec"[9] cmentarzysko kultury przeworskiej[10].

  • Kościół, zaprojektowany przez J.P. Dziekońskiego (wybudowany w latach 1896-1900 w miejscu spalonego, drewnianego), miał spaloną więźbę dachową, wybite okna i strąconą wieżę. Obecnie można zobaczyć drewnianą dzwonnicę z 1885 roku,

  • pomnik poległych w powstaniu styczniowym,

  • na cmentarzu parafialnym pomnik ku czci poległych w II wojnie światowej i grób dziadków Prymasa Tysiąclecia, Stefana Wyszyńskiego.

  • dla upamiętnienia niegdyś bardzo ważnej działalności miejscowej ludności wzniesiono też pomnik flisaka.

  • W Kamieńczyku znajdują się ponadto galerie, gospodarstwa agroturystyczne oraz muzeum etnograficzne.



Zobacz też |



  • Kamieńczyk, Kamieńczyk Wielki, Kamieńczyk-Ryciorki


Przypisy |




  1. Strona polskawliczbach.pl


  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-11-15].


  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].


  4. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.


  5. Adolf Pawiński, Mazowsze, Warszawa 1895, s. 39.


  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)


  7. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].


  8. Witold Suski: Wybór dat,z dziejów powiatu ostrowskiego na tle Mazowsza i Polski (pol.). Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej w Ostrowi Mazowieckiej. [dostęp 2012-03-08].


  9. Rejestr TERYT


  10. TeresaT. Dąbrowska TeresaT., Kamieńczyk. Ein Gräberfeld der Przeworsk-Kultur in Ostmasowien, Kraków: „Secesja”, 1997, ISBN 83-85463-51-8, OCLC 750954979 .



Bibliografia |



  • LechosławL. Herz LechosławL., Puszcze Kamieniecka i Biała: wędrówka mazowiecka druga, Pruszków: Rewasz, 2005, ISBN 83-89188-35-X, OCLC 749888789 .


  • Starodawne prawa polskiego pomniki poprzedzone wywodem historyczno krytycznym tak zwanego Prawodawstwa Wiślickiego Kaziémirza Wielkiego w texcie ze starych rękopism krytycznie dobranym › Tom 1. Warszawa: Gustawa Sennewalda, 1865, s. 269.[1]



Linki zewnętrzne |




  • Kamieńczyk (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. III: Haag – Kępy. Warszawa 1882.


  • Kamieńczyk w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska. Warszawa 1902.







這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna