38 Dywizja Piechoty Rezerwowa (38 DP rez.), krypt. „Felicja” – wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP.
Spis treści
1Formowanie dywizji
2Walki w kampanii wrześniowej
3Organizacja wojenna i obsada personalna 38 DP (rez.) we wrześniu 1939
4Uwagi
5Przypisy
6Bibliografia
Formowanie dywizji |
Dywizja nie istniała w organizacji pokojowej wojska. Została sformowana poza planem mobilizacyjnym „W”, w I rzucie mobilizacji powszechnej, począwszy od 31 sierpnia 1939 roku, na bazie jednostek organizacyjnych Korpusu Ochrony Pogranicza: Brygady KOP „Polesie”, pułku KOP „Snów”, pułku KOP „Sarny” i pułku KOP „Zdołbunów”.
Kwaterę główną dywizji mobilizowało dowództwo brygady KOP „Polesie” oraz dowództwo KOP. 96 pułk piechoty mobilizowany był przez bataliony KOP: I batalion przez batalion KOP „Stołpce”, II batalion przez batalion KOP „Kleck”, III batalion przez batalion KOP „Ludwikowo”[1].
Dowództwo 97 pułku piechoty, jego II batalion oraz kompanię gospodarczą, kompanię przeciwpancerną i pluton łączności, mobilizował batalion KOP „Rokitno”. I batalion mobilizował batalion KOP „Dawidgródek”, a III batalion batalion KOP „Bereźne”[1].
Dowództwo 98 pułk piechoty oraz jego I batalion mobilizowane były przez batalion KOP „Hoszcza”. II batalion mobilizowany był przez batalion KOP „Ostróg”, a III przez batalion KOP „Dederkały”[1].
Jako kawaleria dywizyjna w skład dywizji weszły połączone szwadrony kawalerii KOP „Stołpce” i „Kleck”[1].
Walki w kampanii wrześniowej |
38 DP (rez.) początkowo przeznaczona była do GO „Tarnów”, której wojska miały wesprzeć działania Armii „Kraków” i Armii „Karpaty”. Sama dywizja miała być sformowana na dzień 9 września. Ostatecznie – po skoncentrowaniu się w rejonie Niżankowic – przekazana została do Armii „Karpaty”. 10 września otrzymała rozkaz przejścia do rejonu Medyki[2], z wyjątkiem 96 pp, który najpierw miał pozostać w Niżankowicach, a następnie przejść do Pikulic. 11 września w czasie marszu do Medyki dywizja miała zostać zawrócona na Dobromil, jednakże jej dowódca, wobec trudności zawrócenia kolumn na polnych drogach, postanowił dojść do Medyki, a drogę powrotną przebyć kolejnej nocy (12/13 IX). 12 września o 17:00 idąca na południe dywizja po raz kolejny otrzymała rozkaz zmiany kierunku marszu, tym razem na Mościska, gdzie stała się częścią zgrupowania gen. Kazimierza Sosnkowskiego[3]. Pod jego dowództwem 38 DP skierowała się na Lwów, po drodze zdobywając Sądową Wisznię i wyrzucając z niej oddziały niemieckiej 2 Dywizji Górskiej. Następnie kontynuowała odwrót na Lwów przez lasy janowskie (bitwa pod Jaworowem). 17 września skoncentrowała się w Janowie, gdzie zostało okrążone całe zgrupowanie. Przez cały dzień broniła się przed niemieckimi atakami pod Janowem i Wereszczycą. Janów przechodził z rąk do rąk, a wieczorem dywizja wycofała się do Brzuchowic. Tu odtworzono z resztek dywizji dwu-batalionowy 96 pp. Do Lwowa 19 września dotarli tylko nieliczni. Dywizja przestała istnieć wykrwawiona do końca.
Organizacja wojenna i obsada personalna 38 DP (rez.) we wrześniu 1939 |
Obsada personalna Dowództwa 38 DP (rez.)[4][5]
dowódca dywizji – płk Alojzy Wir-Konas (dowódca PD 21 DPG)
szef sztabu – ppłk dypl. Tadeusz August Ludwik Wallich
dowódca piechoty dywizyjnej – płk Józef Pecka (dowódca pułku KOP „Zdołbunów”)
dowódca artylerii dywizyjnej – płk Stefan Zielke (dowódca 16 pal)
oficer operacyjny – kpt. dypl. Jan Wollak (oficer WBH)
oficer informacyjny – kpt. Jerzy Nowacki
dowódca łączności – kpt. Jan Leonowicz
kwatermistrz – mjr. dypl. Tadeusz Ryczel
szef sanitarny – mjr lek. Kazimierz Maresch
komendant kwatery głównej – kpt. Jan Jarmiński
Planowana organizacja wojenna 38 DP[6]
Nie zdołano przygotować mobilizacji kompanii saperów, samodzielnej kompanii karabinów maszynowych i broni towarzyszącej, kompanii kolarzy, parku intendentury i plutonu parkowego uzbrojenia oraz kompletu jednostek służby zdrowia z wyjątkiem kompanii sanitarnej.
Mobilizacja pododdziałów taborów została zlecona Kadrze 6 Dywizjonu Taborów w Jaworowie, a mobilizacja kompletu jednostek łączności została powierzona Kompanii Łączności KOP „Snów”.
Szwadron kawalerii dywizyjnej został zorganizowany w oparciu o Szwadrony Kawalerii KOP „Kleck” i „Stołpce”.
Dowództwo 38 Dywizji Piechoty Rezerwowej (Brygada KOP „Polesie”)
dowódcy broni i szefowie służb
sztab
Kwatera Główna 38 Dywizji Piechoty (Brygada KOP „Polesie”)
kompania asystencyjna nr 194 (Baon KOP „Sienkiewicze”) – kpt. Stanisław Konasiewicz
pluton łączności Kwatery Głównej nr 49
Pluton Pieszy Żandarmerii nr 49
poczta olowa
sądpPolowy nr 93 (Brygada KOP „Polesie”)
kompania gospodarcza KG 38 DP (Brygada KOP „Polesie”)
Piechota dywizyjna
96 pułk piechoty (rezerwowy)
97 pułk piechoty (rezerwowy)
98 pułk piechoty (rezerwowy)
Artyleria dywizyjna
38 pułk artylerii lekkiej (rezerwowy) – ppłk Teofil Szadziński
Jednostki broni
szwadron kawalerii dywizyjnej nr 49 – mjr Stanisław Neyman (dowódca szw. KOP „Stołpce”)
Kompania Telefoniczna nr 49
Pluton Radio nr 49
Drużyna Parkowa Łączności nr 49
Jednostki i zakłady służb
kompania sanitarna (pluton sanitarny KOP)
dowództwo grupy marszowej służb typ II nr 631 (Kadra 6 Dywizjonu Taborów)
Dowództwo grupy marszowej służb typ II nr 632
kolumna taborowa parokonna nr 631
kolumna taborowa parokonna nr 632
kolumna taborowa parokonna nr 633
kolumna taborowa parokonna nr 634
kolumna taborowa parokonna nr 635
kolumna taborowa parokonna nr 636
kolumna taborowa parokonna nr 637
kolumna taborowa parokonna nr 638
warsztat taborowy nr 631
Osobny artykuł: Organizacja wojenna polskiej dywizji piechoty w 1939 roku.
Jednostki przydzielone
W dniach 7-9 września 1939 roku do rejonów wyładowania dywizji w Dobromilu, a następnie w Niżankowicach nie dotarły 52 i 62 Dywizjony Artylerii Lekkiej, kompania sanitarna i znaczna część taborów. W związku z powyższym dywizji zostały podporządkowane samodzielne dotąd pododdziały[7]:
Kompania Karabinów Maszynowych Przeciwlotniczych Typ B nr 64 sformowana we Lwowie przez 40 pp, dowodzona przez kpt. rez. Józefa Wolframa
Szpital Polowy nr 51 majora lekarza Stefana Łubkowskiego zmobilizowany przez 6 Szpital Okręgowy we Lwowie[a].
15 września 1939 roku szef sanitarny GO „Południowej”, mjr dr Ignacy Chrzanowski polecił komendantowi Szpitala Polowego nr 603 zdeponować posiadany materiał sanitarny w Szpitalu Polowym nr 602 w Sądowej Wiszni, ze zwolnionych wozów utworzyć kompanię sanitarną konną dla szefa sanitarnego 38 DP w folwarku Dmytrowice, z personelu szeregowych utworzyć patrole sanitarne dla kompanii sanitarnej konnej, a pozostały personel (płatnik, oficer gospodarczy i aptekarz) wcielić do kompanii sanitarnej konnej. W myśl rozkazu majora Chrzanowskiego zaimprowizowana kompania sanitarna konna pełniła funkcję kompanii sanitarnej 38 DP[8].
Uwagi |
↑Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r. s. 136, 236, 261 i 271. Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. CXL-CXLI twierdzą, że z wyjątkiem kompanii sanitarnej nie zdążono przygotować mobilizacji żadnego z pododdziału służby zdrowia 38 DP. Z prac wymienionych autorów oraz Piotra Zarzyckiego, Plan mobilizacyjny „W”... wynika, że pododdziały służby zdrowia mobilizowane przez 6 Szpital Okręgowy nosiły numery zaczynające się od cyfry sześć. Prawdopodobnie chodzi o Szpital Polowy nr 61 sformowany ósmego dnia mobilizacji (7 września) w mobilizacji powszechnej, w Przemyślu, przez 10 Szpital Okręgowy.
Przypisy |
↑ abcdProchwicz 4/1994 ↓, s. 9.
↑Prochwicz 2003 ↓, s. 150.
↑Marian Porwit „Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku”, Wyd. Czytelnik Warszawa 1983, tom 2, strony 473, 476, 481
↑Prochwicz 2003 ↓, s. 372.
↑W nawiasach podano stanowiska służbowe oficerów dywizji zajmowane przed mobilizacją.
↑W nawiasach podano nazwy jednostek mobilizujących.
↑Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r. s. 136.
↑Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r. s. 409
Bibliografia |
Tadeusz Jurga: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939: organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. T. 7. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r., Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, Warszawa 2010, ISBN 978-83-86100-83-5
p•d•e
Piechota Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Centrum Wyszkolenia Piechoty •
Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych •
Szkoła Podchorążych Piechoty •
Ośrodek Wyszkolenia Rezerw Piechoty
I •
II •
III •
IV •
V •
VI •
VII •
VIII •
IX •
X •
XI •
XII •
XIII •
XIV •
XV •
XVI •
XVII •
XVIII •
XIX •
XX •
XXI •
XXII •
XXIII •
XXIV •
XXV •
XXVI •
XXVII •
XXVIII •
XXIX •
XXX •
XXXI •
XXXII •
XXXIII •
XXXIV •
XXXV •
XXXVI •
XXXVII •
XXXVIII •
XXXIX •
XL •
I BRez. •
VII BRez. •
BSyb. •
1 BGS •
2 BG •
3 BG
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No. built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]
II Rzeczpospolita
