Placówka wywiadowcza nr 10 KOP – organ wykonawczy wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza.
Spis treści
1Formowanie i zmiany organizacyjne
2Dekonspiracja struktur
3Obsada personalna
4Uwagi
5Przypisy
6Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Została utworzona 15 listopada 1931, a jej siedziba mieściła się w Tarnopolu[1]. Pod względem wyszkolenia wojskowego podlegała dowódcy Brygady KOP „Podole”[2].
Jednostką administracyjną dla placówki nr 10 był batalion KOP „Skałat”[3].
Placówka podlegała Ekspozyturze Nr 5 Oddziału II SG we Lwowie[4].
Z dniem 1 grudnia 1936 roku placówka wywiadowcza KOP nr 8 przejęła od placówki wywiadowczej KOP nr 10 teren powiatu krzemienieckiego[5][a].
W 1939 roku placówka wywiadowcza KOP nr 10 nadal podlegała szefowi ekspozytury Oddziału II nr 5 „Lwów”[6] i stacjonowała w Tarnopolu[7].
Dekonspiracja struktur |
W 1939 roku całość archiwum placówki wywiadowczej nr 10 KOP przejęło NKWD, grupa operacyjna NKWD w Tarnopolu znalazła wiele list agentury czynnej i wyeliminowanej, teczek personalnych i pracy agentów oraz konfidentów polskiego wywiadu i kontrwywiadu. Naraziło to kilkaset osób na dotkliwe represje.
Na podstawie tych list ujawniono:
100 agentów polskiego wywiadu, zamieszkałych w województwie winnickim i kamieniecko-podolskim,
300 agentów i konfidentów organów kontrwywiadu z województwa tarnopolskiego,
80 agentów zamieszkałych na terenie województw lwowskiego, stanisławowskiego i w innych miejscowościach.
Poza niejawnymi kadrami polskiego wywiadu w archiwum tym odnaleziono również:
spisy członków różnych partii nacjonalistycznych i organizacji z terenu województwa tarnopolskiego,
spisy urzędników różnych polskich instytucji z polityczną charakterystyką tych osób, na podstawie których placówka wyrażała zgodę na przyjęcie do pracy bądź odmowę zatrudnienia,
listy osób podejrzanych o działalność wywrotową przeciw państwu polskiemu, a przeznaczonych do umieszczenia w obozach odosobnienia na czas wojny.
Grupa operacyjna NKWD w Tarnopolu na podstawie materiałów archiwum placówki wywiadowczej nr 10 oraz danych agenturalnych do 20 listopada 1939 roku namierzyła i aresztowała w samym tylko Tarnopolu - 60 agentów, konfidentów i właścicieli mieszkań konspiracyjnych.
Od osób aresztowanych w czasie śledztwa uzyskano zeznania o strukturze organów wywiadu i kontrwywiadu RP oraz o agentach i konfidentach wywiadu polskiego. Osobami tymi byli m.in. agent Ekspozytury nr 5 Koryto, Władysław Augustyniak i Marian Litwiński.
Obsada personalna |
Kierownicy placówki
kpt. piech. Henryk Nitecki (pomiędzy 1933 i 1935)[b]
kpt. piech. Zygmunt Kosior (był w 1939)
Obsada personalna w marcu 1939 roku[7][c]:
kierownik – kpt. piech. Zygmunt Kosior → kierownik placówki wywiadowczej „Sanok” (nr 13),
oficer – kpt. piech. Stefan Czesław Relich,
oficer – por. adm. Kazimierz Krenz
Uwagi |
↑Placówka wywiadowcza KOP nr 10 miała prawo prowadzić nadal działalność werbunkową na terenie powiatu krzemienieckiego → Wyciąg z rozkazu nr L.dz.9041/Wyw.KOP./36 ↓, s. 2
↑W tym przedziale czasowym Henryk Nitecki był także kierownikiem placówki wywiadowczej nr 9. Por. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. Henryk Nitecki. muzeumsg.pl. [dostęp 2017-04-07].
↑Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[8].
Przypisy |
↑Prochwicz 2003 ↓, s. 43.
↑Zarządzenie nr L.dz.7580/Wyw.Org./31 ↓, s. 2.
↑Zarządzenie nr L.500/Tjn.Og.Org/37 ↓, s. 3 zał. 47.
↑Prochwicz 2002 ↓, s. 55.
↑Wyciąg z rozkazu nr L.dz.9041/Wyw.KOP./36 ↓, s. 2.
↑Prochwicz 2002 ↓, s. 32.
↑ abRocznik oficerski 1939 ↓, s. 922.
↑Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
Bibliografia |
Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
NKWD przeciwko ludności polskiej na Kresach Wschodnich - wzmianka o placówce dostęp 19.09.2008
Jerzy Prochwicz. Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924-1939. „Problemy Ochrony Granic”. 22, 2002.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Regina Czarnecka: Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) w latach 1921-1939. [dostęp 2016-03-04].
Zarządzenie dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie reorganizacji służby wywiadowczej nr L.dz.7580/Wyw.Org./31 z 19 listopada 1931 roku.
Wyciąg z rozkazu dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie przekazania powiatu krzemienieckiego placówkom nr L.dz.9041/Wyw.KOP./36 z 6 listopada 1936 roku.
Zarządzenie dowódcy KOP w sprawie reorganizacji Korpusu Ochrony Pogranicza („R.3” I Faza) nr L.500/Tjn.Og.Org/37 z 23 lutego 1937 roku.
p•d•e
Korpus Ochrony Pogranicza
Dyslokacja KOP w 1938 • Dowództwo KOP • CSP KOP • dżand KOP
II RP: Policja Polityczna PRL: Urząd Bezpieczeństwa / Służba Bezpieczeństwa (RBP / MBP / KdsBP / MSW) III RP: Urząd Ochrony Państwa
Wojskowe
II RP: Oddział II SG WP • Wywiad KOP • Wywiad SG PRL: Informacja Wojskowa / część kontrwywiadowcza WSW • Oddział II SG WP / Zarząd II SG WP • Zwiad WOP III RP: Wojskowe Służby Informacyjne
1 działająca na rzecz Sił Zbrojnych RP, lecz wchodząca w ich skład tylko w razie ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No. built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA...
Town in French Polynesia, France Rikitea Town Rikitea Location in French Polynesia Coordinates: 23°7′13″S 134°58′9″W / 23.12028°S 134.96917°W / -23.12028; -134.96917 Coordinates: 23°7′13″S 134°58′9″W / 23.12028°S 134.96917°W / -23.12028; -134.96917 Country France Overseas collectivity French Polynesia Territory Gambier Islands Island Mangareva Rikitea is a small town on Mangareva, which is part of the Gambier Islands in French Polynesia. A majority of the islanders live in Rikitea. [1] [2] The island was a protectorate of France in 1871 and was annexed in 1881. [3] Contents 1 History 2 Geography 3 Economy 4 Landmarks 5 Transportation 6 References 7 Bibliography 8 External links History The town's history dates to the era when the island was first settled with people from the Marquesas Islands in 1100 AD. Captain James Wilson of the London Missionary Society arrived in 1797 on Du...
"Vienna University" redirects here. For Vienna University of Economics and Business, see Vienna University of Economics and Business. University of Vienna Universität Wien Type Public Established 1365 Budget € 544 million [1] Rector Heinz Engl Academic staff 6,765 Administrative staff 3,106 Students 94,000 [2] Postgraduates 16,490 Doctoral students 8,945 Location Main building, Vienna , Austria 48°12′47″N 16°21′35″E / 48.21306°N 16.35972°E / 48.21306; 16.35972 Coordinates: 48°12′47″N 16°21′35″E / 48.21306°N 16.35972°E / 48.21306; 16.35972 Campus Urban Colors Blue and White Affiliations Campus Europae, EUA, UNICA Website www.univie.ac.at/en Data as of 2016 [update] The University of Vienna (German: Universität Wien ) is a public university located in Vienna, Austria. It was founded by Duke Rudolph IV in 1365 and is one of the oldest universities in the Ge...